Το άρθρο έγραψε:
Ντιούδη Ηρώ Παιδοψυχολόγος MSc,ΑΠΘ
Τσιμισκή 44
Τηλ.2316008434
http://www.psychology-playtherapy.gr
info@psychology-playtherapy.g

To τελευταίο διάστημα γίνεται συχνά λόγος στην Ελλάδα για τον σχολικό εκφοβισμό ή, όπως ονομάζεται διεθνώς, bullying. Πρόκειται για μια σκληρή πραγματικότητα που βιώνει ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών.
Τι εννοούμε με τον όρο σχολικό εκφοβισμό ή bullying;
Με τον όρο αυτό αναφερόμαστε στην επαναλαμβανόμενη βίαιη συμπεριφορά ενός μεγάλου και δυνατού μαθητή ή ομάδας μαθητών προς έναν μικρότερο και αδύναμο που δεν μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του, με σκοπό να τον βλάψει. Ο εκφοβισμός μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε στο σχολικό περιβάλλον όπως, στο προαύλιο του σχολείου, την ώρα του διαλείμματος, στις τουαλέτες και στον δρόμο για το σπίτι. Η ασκούμενη βία είναι συνήθως σωματική, σεξουαλική, λεκτική αλλά και συναισθηματική. Τα τελευταία χρόνια με τη διάδοση των υπολογιστών, του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εμφανίστηκε μια νέα μορφή εκφοβισμού ο λεγόμενος ηλεκτρονικός εκφοβισμός (cyber bullying).

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που συνήθως παρουσιάζουν τα θύματα του εκφοβισμού;
Τα θύματα συνήθως έχουν περισσότερο άγχος και ανασφάλεια από τους άλλους μαθητές, είναι ήσυχοι με εσωστρεφή προσωπικότητα ενώ έχουν ελάχιστους ή και καθόλου φίλους. Συνήθως δεν εμφανίζουν επιθετική ή προκλητική συμπεριφορά και έχουν αρνητική στάση απέναντι στη βία. Έχουν ελάχιστες επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες καθώς και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Αν είναι αγόρια είναι συνήθως σωματικά πιο αδύναμα από τους υπόλοιπους μαθητές ή φαίνονται διαφορετικά ή έχουν μια σωματική ιδιαιτερότητα.
Ο αδύναμος μαθητής αποτελεί επομένως έναν εύκολο στόχο για τον θύτη. Γίνεται ο <<σάκος>> που δέχεται τη βίαιη συμπεριφορά αυτών που θέλουν να ασκήσουν έλεγχο σε κάποιον αδύναμο, να αφαιρέσουν με τη βία προσωπικά του αντικείμενα ή ακόμα να χτυπήσουν. Ο λόγος που το θύμα φοβάται συνήθως να απευθυνθεί σε κάποιον άλλον για βοήθεια είναι, είτε γιατί νοιώθει ανάξιο για βοήθεια ή γιατί μπορεί να φοβάται για τις επιπτώσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ακόμα πιο έντονο εκφοβισμό.
Πώς νιώθουν τα παιδιά θύματα bullying;
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν τις σοβαρές επιπτώσεις στον ψυχισμό και την κοινωνική λειτουργικότητα των θυμάτων. Το στίγμα, η λεκτική βία, η ταπείνωση και ο εξευτελισμός που συχνά βιώνουν τα θύματα bullying επηρεάζουν την προσωπικότητα και τη συμπεριφορά τους. Οι επιπτώσεις της βίας διαρκούν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στιγματίζοντας το μέλλον των θυμάτων. Tα θύματα συνήθως καταλήγουν απομονωμένα και αυτό τους στερεί τις κοινωνικές συνθήκες που απαιτούνται για την ανάπτυξη των κοινωνικο-γνωστικών δεξιοτήτων. Επιπλέον, μαθαίνουν να μην εμπιστεύονται τους άλλους. Οι ψυχολογικές επιπτώσεις στα παιδιά που θυματοποιούνται ποικίλουν. Μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα άγχους και ανασφάλειας, χαμηλή αυτοεκτίμηση, συναισθήματα κατωτερότητας και αρνητική αυτοκριτική.

Πώς μπορεί ένας γονιός να καταλάβει αν το παιδί του είναι θύμα bullying;
Εμφανίζει σημαντικές αλλαγές στην διάθεση, στις διατροφικές συνήθειες, στον ύπνο.
Παραπονιέται για προβλήματα υγείας, όπως ότι πονάει η κοιλιά του προκειμένου να μην πάει στο σχολείο.
Αποσύρεται κοινωνικά, έχει λίγους ή καθόλου φίλους.
Δεν θέλει να πάει στο σχολείο, αποφεύγει κάποια μαθήματα ή φεύγει από το μάθημα.
Κλαίει εύκολα, φαίνεται απελπισμένος.
Νιώθει ότι τον απορρίπτουν ή ότι δεν το συμπαθούν.
Φέρνει στο σπίτι κατεστραμμένα τα πράγματά του ή λέει ότι τα έχασε.

Συμβουλές προς του γονείς όταν αντιληφθούν ότι το παιδί τους είναι θύμα:

Συζητήστε ήρεμα μαζί του για την εμπειρία αυτή.
Ενθαρρύνετέ το να μιλάει για τέτοια επεισόδια σε εσάς και στον δάσκαλό του.
Ενημερώστε το σχολείο και τους καθηγητές και ζητήστε τους να σας βοηθήσουν.
Διαβεβαιώστε το ότι η παρενόχληση δεν είναι δική του ευθύνη.
Πείτε του ότι δεν χρειάζεται να ανταποδώσει με βία στα πειράγματα, αλλά ότι πρέπει να απομακρυνθεί και να ενημερώσει αμέσως τους καθηγητές και εσάς για το συμβάν.
Ενημερώστε τους γονείς των παιδιών που ασκούν βία για την κατάσταση.
Ζητείστε τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.
Αφιερώστε χρόνο μαζί με το παιδί για να το βοηθήσετε να εκφράσει τα συναισθήματα του :
Παίξτε μαζί με τον παιδί παιχνίδια που θα το βοηθήσει στην έκφραση των συναισθημάτων του αλλά και στην εκμάθηση των κανόνων συμπεριφοράς.
Πρόταση επιτραπέζιων παιχνιδιών:
1) Desyllas Games «Από το σχολείο στο σπίτι». Το παιδί μαθαίνει μέσω του παιχνιδιού τους κανόνες προστασίας και τον τρόπο να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα τους κινδύνους που μπορεί να συναντήσει στη διαδρομή από το σχολείο στο σπίτι.
2) AS Magnet BOX «Τα συναισθήματα». Ένα επιτραπέζιο που βοηθάει το παιδί στην κατανόηση, αντίληψη και έκφραση των συναισθημάτων.
Επίσης, ενισχύστε την ενσυναίσθηση του παιδιού και βοηθήστε το να μάθει από μικρή ηλικία να σέβεται τους φίλους και τους συμμαθητές του, να ακούει με ενδιαφέρον όταν αυτοί μιλούν και να μοιράζεται μαζί τους πράγματα, χαρές και λύπες.
Πρόταση βιβλίων:
Aνοίγω και μαθαίνω: H καλοσύνη. Εκδόσεις Ψυχογιός
Τα φιλαράκια και οι καλοί τρόποι. Εκδόσεις Ψυχογιός

r

Advertisement